در این مطلب ابتدا به تعریف صحیحی از میکروارگانیسمها و تأثیر آنها برروی بدن سپس پروبیوتیک و پریبیوتیکها میپردازیم.
نقش میکروبها در سیستم گوارش
میکروارگانیسمهای موجود در محیط داخلی دستگاه گوارش بازیگرهای کلیدی در سلامت موجودات زنده هستند. این میکروارگانیسمها که به اصطلاح فلور طبیعی روده نامیده میشوند، محافظت از سیستم ایمنی بدن و انجام بخش قابل توجهی از متابولیسم را بر عهده دارند. میکروارگانیسم های موجود در دستگاه گوارش در حین فعالیت، رنج وسیعی از آنزیمها و ترکیبات مورد نیاز برای تجزیه مواد غذایی و آزادسازی مواد قابل جذب را تولید میکنند. بنابراین بخش قابل توجهی از جذب مواد مغذی موجود در خوراک مدیون فعالیت فلور طبیعی روده است. از طرف دیگر، افزایش جمعیت میکروارگانیسمهای مفید، مانع از رشد باکتریهای مضر در دستگاه گوارش میشود و در نهایت تقویت سیستم ایمنی، حفظ سلامت و بهبود رشد را به دنبال خواهد داشت.
در طی حیات هر موجود زنده جمعیت میکروارگانیسمهای مفید سیستم گوارش در اثر عواملی همچون موارد زیر کاهش مییابد.
برخی بیماریها
مصرف حتی یک دوره آنتیبیوتیک
برنامه غذایی نامناسب و با ارزش غذایی کم
رشد بیش از حد باکتریهایی که برای بدن ما مفید نیستند
بنابراین حفظ تعادل و افزایش جمعیت میکروارگانیسمهای مفید در دستگاه گوارش امری ضروری است. تأمین مواد مورد نیاز این میکروارگانیسمها از طریق مصرف فرآوردههای پروبیوتیک و پریبیوتیک انجام میشود.
پروبیوتیک
پروبیوتیکها میکروارگانیسمهای مفید هستند که به صورت خارجی تأمین میشوند و بعد از مصرف سبب افزایش جمعیت فلور روده میشوند. این میکروارگانیسمها یا همان پروبیوتیکها به صورت طبیعی در برخی غذاها وجود دارند. مانند:
لبنیات محلی
ترشیهای غیرصنعتی
سرکه سیب خانگی
محصولات تخمیری مانند کفیر، کامبوجیا، کیمچی و غیره
پریبیوتیک
پریبیوتیکها نوعی فیبر هستند که به عنوان غذای مناسب برای میکروارگانیسمهای مفید سیستم گوارش محسوب میشوند. بنابراین این مواد با تغذیه فلور روده و به صورت غیرمستقیم سبب افزایش جمعیت میکروارگانیسمهای مفید در سیستم گوارش می شوند. غلات کامل، موز، پیاز، سیر، حبوبات و بسیاری از میوهها و سبزیجات منابع خوبی از پروبیوتیکها هستند.
سینبیوتیک
به فرآوردههایی که شامل ترکیبی از میکروارگانیسمهای مفید (پروبیوتیک) و منابع غذایی و فیبرهای تغذیهکننده این باکتریها (پریبیوتیک) هستند، سینبیوتیک گفته میشود. در حقیقت سینبیوتیکها به عملکرد بهتر و قویتر میکروارگانیسمهای مفید در دستگاه گوارش کمک میکنند.